Od 25 marca 2025 roku obowiązuje zaktualizowana wersja Wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków na lata 2021–2027, które mają kluczowe znaczenie dla beneficjentów funduszy unijnych. Nowe regulacje wprowadzają istotne zmiany, które ułatwiają realizację projektów oraz wpływają na sposób rozliczania kosztów kwalifikowalnych. Poniżej przedstawiamy najważniejsze aktualizacje, które warto znać, aby uniknąć błędów i sprawnie zarządzać dofinansowaniem.

1. Podniesienie progu stosowania zasady konkurencyjności do 80 000 zł netto

Jedna z najważniejszych zmian to podniesienie limitu, od którego obowiązuje zasada konkurencyjności w zamówieniach publicznych i zakupach realizowanych w ramach projektów unijnych. Dotychczas próg wynosił 50 000 zł netto, teraz został zwiększony do 80 000 zł netto. Oznacza to, że mniejsze zamówienia – do 80 tys. zł netto – mogą być realizowane w prostszy sposób, bez konieczności przeprowadzania skomplikowanych procedur wyboru wykonawcy.

Warto jednak pamiętać, że dla postępowań rozpoczętych przed 25 marca 2025 r. nadal obowiązuje stary próg 50 tys. zł netto. Podniesienie limitu ma na celu odformalizowanie procesu zakupowego i przyspieszenie realizacji projektów.

2. Nowe zasady rozliczania podatku VAT

Aktualizacja wprowadza doprecyzowanie dotyczące kwalifikowalności podatku VAT. Przy ocenie możliwości odzyskania VAT uwzględnia się nie tylko sytuację beneficjenta, ale także wszystkich podmiotów zaangażowanych w realizację projektu, takich jak partnerzy, grantobiorcy czy uczestnicy działań.

Jeśli którykolwiek z tych podmiotów ma prawną możliwość ubiegania się o zwrot VAT, wydatki obejmujące ten podatek nie będą kwalifikowane do refundacji. To ważna zmiana, która wymaga dokładnej analizy sytuacji podatkowej wszystkich stron projektu, aby prawidłowo rozliczyć koszty.

3. Elastyczność w rozliczaniu zaliczek

Dotychczas obowiązywała zasada, że towary lub usługi finansowane zaliczką muszą zostać dostarczone lub zrealizowane w okresie kwalifikowalności projektu, aby wydatki te mogły być uznane za kwalifikowalne. Nowelizacja dopuszcza możliwość rozliczenia zaliczki, jeśli została wypłacona w trakcie okresu kwalifikowalności, nawet gdy realizacja zamówienia nastąpi po jego zakończeniu.

Ta zmiana daje beneficjentom większą elastyczność w planowaniu i realizacji projektów, szczególnie w sytuacjach, gdy dostawy lub usługi mogą się opóźnić.

4. Inne istotne zmiany i rekomendacje

• Zmiany dotyczą również przeciwdziałania konfliktom interesów oraz zasad prowadzenia zamówień publicznych, co ma na celu zwiększenie transparentności i efektywności wydatkowania środków unijnych.

• Aktualizacja wytycznych jest ujednolicona dla wszystkich programów operacyjnych realizowanych z funduszy EFRR, EFS+, Funduszu Spójności oraz Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, co upraszcza stosowanie zasad przez beneficjentów.

Co to oznacza dla beneficjentów?

Aktualizacja wytycznych to nie tylko formalność – to realna zmiana wpływająca na sposób prowadzenia projektów i rozliczania kosztów. Podniesienie progu stosowania zasady konkurencyjności pozwala na szybsze i mniej skomplikowane zakupy, a zmiany w rozliczaniu VAT i zaliczek dają większą elastyczność i bezpieczeństwo finansowe.

Beneficjenci realizujący projekty współfinansowane z funduszy unijnych powinni jak najszybciej zapoznać się z nowymi wytycznymi i dostosować swoje procedury, aby uniknąć ryzyka niekwalifikowalności wydatków.

Potrzebujesz pomocy w dostosowaniu projektu do nowych wytycznych?
Zespół ekspertów Dotono.pl śledzi na bieżąco zmiany w dokumentach programowych i oferuje wsparcie w prawidłowym rozliczaniu projektów unijnych. Skontaktuj się z nami, aby mieć pewność, że Twoje działania są zgodne z aktualnymi przepisami i maksymalnie efektywne.