Platforma Technologii Strategicznych dla Europy (STEP) – nowe możliwości finansowania dla polskich przedsiębiorców

W drugiej połowie 2025 roku planowane jest uruchomienie nowego instrumentu wsparcia w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Platforma Technologii Strategicznych dla Europy (STEP – Strategic Technologies for Europe Platform) będzie skierowana do przedsiębiorstw poszukujących finansowania na rozwój i wdrażanie innowacyjnych technologii w kluczowych obszarach strategicznych. Instrument ten powstaje w odpowiedzi na potrzebę wzmocnienia konkurencyjności europejskiego przemysłu i budowania technologicznej suwerenności Unii Europejskiej.

Czym jest inicjatywa STEP?

Platforma Technologii Strategicznych dla Europy (STEP) to narzędzie mające na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe obszary technologiczne. Inicjatywa ta będzie wdrażana w programie FENG jako jego piąty priorytet, co jest przedmiotem zmiany zaproponowanej w przeglądzie śródokresowym programu.

Rozpoczęcie naborów wniosków w ramach STEP będzie możliwe po zatwierdzeniu planowanych zmian w programie, co ma nastąpić w drugiej połowie bieżącego roku. Mimo trwającego procesu akceptacji zmian, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej już teraz prowadzi intensywne przygotowania do wdrożenia tego instrumentu.

STEP jest częścią szerszej europejskiej strategii wzmacniania potencjału technologicznego i innowacyjnego Unii Europejskiej. Program FENG, w ramach którego będzie funkcjonować STEP, stanowi kontynuację wcześniejszych programów wspierających innowacyjność – Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020.

Kluczowe obszary technologiczne

Wsparcie w ramach inicjatywy STEP koncentruje się na strategicznych dla Unii Europejskiej obszarach technologicznych. Należą do nich:

  • Biotechnologia,

  • Technologie deep-tech (technologie przełomowe),

  • Technologie zeroemisyjne,

  • Technologie cyfrowe i innowacje,

  • Czyste i zasobooszczędne technologie,

Są to dziedziny uznane za szczególnie istotne dla przyszłego rozwoju gospodarczego UE oraz budowania niezależności technologicznej Unii.

Rodzaje wspieranych projektów

W ramach platformy STEP finansowane będą dwa główne typy projektów:

Projekty badawczo-rozwojowe (B+R)

Projekty badawczo-rozwojowe obejmują czynności mające na celu osiągnięcie przełomów technologicznych oraz doskonalenie technologii pod kątem potrzeb rynku. Działania te mogą obejmować zwiększanie efektywności i niezawodności rozwiązań, a także opracowywanie norm dla nowych technologii. Tego typu projekty pozwalają przedsiębiorstwom na rozwijanie innowacyjnych koncepcji i tworzenie prototypów rozwiązań, które następnie mogą zostać wdrożone w praktyce.

Projekty inwestycyjne

Drugi typ wspieranych przedsięwzięć to projekty inwestycyjne, które koncentrują się na praktycznym wdrażaniu opracowanych rozwiązań. Mogą one obejmować:

  • Tworzenie nowych linii produkcyjnych,

  • Budowę zakładów pierwszych w swoim rodzaju,

  • Rozbudowę lub zmianę przeznaczenia istniejących zakładów,

  • Zwiększanie skali procesów produkcyjnych w odpowiedzi na popyt rynkowy,

  • Wdrażanie mechanizmów kontroli jakości.

Dzięki projektom inwestycyjnym innowacyjne rozwiązania mogą zostać skutecznie wprowadzone na rynek i skomercjalizowane.

Dla kogo przeznaczony jest STEP?

Inicjatywa STEP jest skierowana do szerokiego grona odbiorców biznesowych. Wsparcie w ramach tego instrumentu będzie dostępne dla wszystkich przedsiębiorstw, bez względu na ich wielkość. Oznacza to, że zarówno małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), jak i duże firmy będą mogły ubiegać się o dofinansowanie.

Kryteria kwalifikacji projektów

Aby projekt kwalifikował się do wsparcia w ramach platformy STEP, musi spełniać przynajmniej jedno z dwóch kluczowych kryteriów:

  1. Wnoszenie na rynek wewnętrzny innowacyjnego, najnowocześniejszego i przełomowego elementu o znaczącym potencjale gospodarczym, i/lub

  2. Posiadanie kluczowego znaczenia dla zmniejszania zależności strategicznych UE, poprzez budowanie jej suwerenności.

Kryteria te podkreślają strategiczny charakter inicjatywy, która ma wspierać projekty o wysokim potencjale innowacyjnym oraz przyczyniające się do zwiększania niezależności technologicznej Unii Europejskiej.

Stan przygotowań do wdrożenia STEP w Polsce

Mimo że instrument STEP nie został jeszcze oficjalnie uruchomiony, prace nad jego przygotowaniem są już zaawansowane. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, jako instytucja odpowiedzialna za wdrażanie programu FENG, rozpoczęło przygotowania do realizacji tego instrumentu.

W agendzie prac Komitetu Monitorującego FENG pojawiła się propozycja procesu i kryteriów oceny projektów w części STEP, która będzie pozostawać w dyspozycji Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (część inwestycyjna). Ta propozycja jest obecnie omawiana i konsultowana z różnymi środowiskami, w tym przedstawicielami administracji, biznesu oraz partnerami społecznymi.

Konfederacja Lewiatan aktywnie angażuje się w prace nad kształtem inicjatywy STEP i zachęca przedsiębiorców do włączenia się w proces konsultacji. Udział interesariuszy w tym procesie może pomóc w dostosowaniu instrumentu do rzeczywistych potrzeb polskich przedsiębiorców.

STEP a inne instrumenty wsparcia innowacji

Warto zaznaczyć, że w ramach Funduszy Europejskich funkcjonuje również inna usługa o podobnym akronimie – STEP (Sprawdzimy Twój Eksperymentalny Pomysł). Jest to oddzielna inicjatywa mająca na celu wsparcie przedsiębiorców na etapie weryfikacji pomysłów na projekty innowacyjne. Nie należy jej mylić z omawianą Platformą Technologii Strategicznych dla Europy.

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027, w ramach którego będzie funkcjonować STEP, obejmuje cztery główne priorytety:

  • Priorytet 1 – „Wsparcie dla przedsiębiorców” – obejmujący dofinansowania w obszarach B+R, wdrożeń nowych rozwiązań, infrastruktury badawczo-rozwojowej, internacjonalizacji, rozwoju kompetencji, automatyzacji i robotyzacji oraz zielonej gospodarki.

  • Priorytet 2 – „Środowisko przyjazne innowacjom” – wspierający projekty o strategicznym znaczeniu dla polskiej gospodarki.

Platforma STEP ma stanowić piąty priorytet tego programu, uzupełniając istniejące mechanizmy wsparcia.

Korzyści dla przedsiębiorców

Uruchomienie platformy STEP przyniesie polskim przedsiębiorstwom szereg korzyści. Przede wszystkim, będzie to nowe źródło finansowania dla projektów innowacyjnych w strategicznych obszarach technologicznych. Firmy będą mogły uzyskać dofinansowanie zarówno na badania i rozwój, jak i na wdrażanie innowacyjnych produktów.

Instrument ten może przyczynić się do podniesienia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw na rynku europejskim i globalnym. Dzięki wsparciu w ramach STEP, firmy będą mogły opracowywać i wdrażać przełomowe rozwiązania, które bez zewnętrznego finansowania mogłyby być trudne do zrealizowania.

Ponadto, uczestnictwo w inicjatywie STEP może pomóc polskim przedsiębiorstwom w budowaniu pozycji w strategicznych łańcuchach wartości UE oraz przyczyniać się do zmniejszania zależności technologicznych Unii Europejskiej od innych regionów świata.

Podsumowanie

Platforma Technologii Strategicznych dla Europy (STEP) stanowi obiecującą perspektywę dla polskich przedsiębiorstw poszukujących finansowania na innowacyjne projekty. Instrument ten, planowany do uruchomienia w drugiej połowie 2025 roku, będzie wspierał inwestycje w kluczowe dla UE obszary technologiczne, takie jak biotechnologia, technologie deep-tech czy rozwiązania zeroemisyjne.

STEP będzie dostępny zarówno dla małych i średnich, jak i dla dużych przedsiębiorstw, oferując finansowanie projektów badawczo-rozwojowych oraz inwestycyjnych. Dzięki temu instrumentowi, polskie firmy będą mogły wzmocnić swoją pozycję konkurencyjną oraz przyczynić się do budowania technologicznej suwerenności Unii Europejskiej.

Przedsiębiorcy zainteresowani tym instrumentem powinni śledzić komunikaty Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Warto również rozważyć udział w konsultacjach dotyczących kształtu inicjatywy STEP, aby mieć wpływ na ostateczną formę tego instrumentu wsparcia.